Sprawozdanie z konferencji „Harcerska Szkoła”

Data publikacji, Środa, 10 wrzesień 2025 Autor, Andrzej Powierza Ilość wyświetleń, 148

Archiwum

Sprawozdanie z konferencji
„Harcerska Szkoła”

Tłuszcz, 8 września 2025 r.

Spis treści

1. Wprowadzenie i otwarcie konferencji

2. Sonda uliczna – opinie mieszkańców Tłuszcza

3. Harcerstwo w opiniach Polaków – badania ogólnopolskie

1. Wyniki badań CBOS

2. Badania wewnętrzne ZHP

3. Aktualne badania o organizacjach pozarządowych

4. Wnioski

4. Prezentacje i wystąpienia

5. Propozycje współpracy szkół z TS HORN

1. Podstawy współpracy szkoły i harcerstwa

2. Wkład harcerzy w życie szkoły

a) Uroczystości patriotyczne – wystąpienia z pocztem sztandarowym, składanie kwiatów, warty honorowe, montaż słowno-muzyczny:

3. Korzyści dla szkoły

4. Dodatkowe pomysły i zachęty

6. Motywowanie nauczycieli – wystąpienie Pełnomocnika Burmistrza Tłuszcza, pani Beaty Dzięcioł

1. Finansowe:

2. Zawodowe:

3. Prestiż i nagrody:

4. Wsparcie w pracy:

8. Dyskusja i wnioski

9. Uczestnicy konferencji

Sprawozdanie z konferencji
„Harcerska Szkoła”

1. Wprowadzenie i otwarcie konferencji

W dniu 8 września 2025 roku w sali konferencyjnej Urzędu Gminy w Tłuszczu odbyła się konferencja pod hasłem „Harcerska Szkoła”, poświęcona zagadnieniom współpracy środowiska oświatowego z Towarzystwem Skautowym HORN. Spotkanie to zgromadziło przedstawicieli władz samorządowych, dyrektorów ośmiu szkół podstawowych gminy Tłuszcz oraz licznych instruktorów i działaczy harcerskich.

Otwarcie konferencji

Obrady otworzyła Pełnomocnik Burmistrza Tłuszcza, pani Beata Dzięcioł, która powitała zgromadzonych gości i podkreśliła, że harcerstwo od dziesięcioleci pozostaje ważnym elementem wychowania patriotycznego i społecznego młodzieży. Zaznaczyła, iż w czasach narastających wyzwań wychowawczych ruch harcerski może stanowić cenne wsparcie szkoły w kształtowaniu postaw odpowiedzialności, samodzielności i pracy zespołowej. Następnie pani Beata Dzięcioł przedstawiała zebranych. Harcerze przekazali dyrektorom szkół symboliczny upominek – kubek z reklamówką promocyjną HORN. Prowadząca spotkanie wprowadziła uczestników w tematykę obrad i wskazała na potrzebę realnej współpracy szkoły z organizacjami wychowawczymi.

2. Sonda uliczna – opinie mieszkańców Tłuszcza

Sonda uliczna – „Czy harcerstwo jest potrzebne?”

Prezentowany dokument został przygotowany na konferencję z dyrektorami szkół podstawowych gminy Tłuszcz. Stanowi on opracowanie wyników sondy ulicznej, której celem było poznanie opinii mieszkańców na temat znaczenia i roli harcerstwa we współczesnym wychowaniu młodzieży. Uzyskane wyniki mają być punktem wyjścia do dalszej dyskusji oraz refleksji nad miejscem harcerstwa w programach wychowawczych szkół.

Cel sondy

Celem przeprowadzonej sondy było zebranie opinii mieszkańców gminy Tłuszcz na temat tego, czy harcerstwo jest potrzebne w życiu młodzieży oraz jaką pełni rolę w kształtowaniu postaw patriotycznych, społecznych i wychowawczych.

Metodologia badania

Sonda została przeprowadzona w dniu 7 września 2025 r. na terenie kościoła bł. Męczenników Podlaskich w Tłuszczu. W badaniu wzięły udział 24 osoby reprezentujące różne grupy wiekowe. Z tej liczby 7 osób wyraziło zgodę na nagranie swoich wypowiedzi. Uczestnikom zadano jedno główne pytanie: „Czy harcerstwo jest potrzebne?”

Wyniki sondy

Analiza zebranych odpowiedzi pozwala stwierdzić, że mieszkańcy w zdecydowanej większości oceniają działalność harcerstwa pozytywnie i uważają je za wartościową formę aktywności młodzieży. Najczęściej powtarzające się wątki w wypowiedziach to:

wspomnienia z dzieciństwa, obozów i przyjaźni zawartych w harcerstwie,

podkreślenie wartości „Bóg, Honor, Ojczyzna” jako fundamentów harcerskiego wychowania

rola harcerstwa jako wzoru i pozytywnego przykładu dla młodzieży

zwrócenie uwagi na zagrożenia współczesności (m.in. dominację mediów społecznościowych), które odciągają młodych ludzi od tradycyjnych wartości i aktywnego stylu życia

Podsumowanie wstępne

Sonda uliczna jednoznacznie potwierdza, że mieszkańcy naszej gminy postrzegają harcerstwo jako potrzebną i ważną formę pracy wychowawczej. Uważają je za środowisko kształtujące charakter, patriotyzm i odpowiedzialność. Wyniki badania stanowią cenny materiał do rozmów z dyrektorami szkół i mogą być podstawą do opracowania rekomendacji dotyczących miejsca harcerstwa w programach wychowawczych placówek oświatowych.

Dalsze kroki

Niniejsze opracowanie jest materiałem wstępnym. Szczegółowe wnioski oraz propozycje rekomendacji zostaną przedstawione po konferencji, na podstawie dyskusji i wspólnych ustaleń.

Opracowanie

Opracowała: pion. Martyna Pacuszka Przeprowadziły: pion. Martyna Pacuszka, sam. Antonina Rogowska

3. Harcerstwo w opiniach Polaków – badania ogólnopolskie

Harcerstwo w opiniach Polaków – stan badań

Niniejsze zestawienie przedstawia dostępne dane dotyczące postrzegania harcerstwa w badaniach opinii publicznej w Polsce. Uwzględniono wyniki badań CBOS, raporty dotyczące organizacji pozarządowych oraz wewnętrzne badania ZHP.

1. Wyniki badań CBOS

• W 2006 roku badanie CBOS wykazało, że aż 75% Polaków ufa harcerstwu. • W 2016 roku poziom zaufania pozostawał równie wysoki – 73%.

2. Badania wewnętrzne ZHP

Związek Harcerstwa Polskiego prowadził badania satysfakcji wśród rodziców harcerzy. Wyniki wskazują, że: • 97% rodziców poleciłoby harcerstwo innym, • 94% poleciłoby konkretną drużynę lub gromadę.

3. Aktualne badania o organizacjach pozarządowych

• Raport Klon/Jawor „Kondycja organizacji pozarządowych 2024” wskazuje, że średni poziom zaufania do NGO w Polsce wynosi obecnie 63%. • CBOS w 2024 roku badał zaufanie społeczne – rośnie otwartość wobec osób nieznajomych (24%), jednak brak w tym badaniu osobnej kategorii harcerstwa.

4. Wnioski

Harcerstwo od lat cieszy się wysokim poziomem zaufania społecznego – powyżej 70%, co znacząco przewyższa średni poziom zaufania do organizacji pozarządowych (ok. 63%). Dane sugerują, że postrzeganie harcerstwa jako wiarygodnej i pożytecznej instytucji pozostaje stabilne.

4. Prezentacje i wystąpienia

Prezentacje i wystąpienia

hm. Tomasz Pękalski – przedstawił zakres działań TS HORN, podkreślając bogaty dorobek organizacji oraz plany na najbliższe lata,

hm. Radosław Kabaciński – zaprezentował dorobek i inicjatywy Hufca Harcerskiego „Zalew”,

hm. Zbigniew Wilczyński – zaprezentował program „Harcerska Szkoła”, omawiając jego założenia organizacyjne, cele wychowawcze oraz korzyści płynące z wdrożenia w środowisku szkolnym,

phm. Anna Mędrzycka – podzieliła się doświadczeniami prowadzenia gromady zuchowej w szkole w Jasienicy,

pwd. Paweł Napiórkowski – omówił działalność Środowiskowego Kręgu Instruktorskiego i zadeklarował pomoc wszystkim drużynowym,

hm. Danuta Sieradzka – wskazała możliwości powoływania Rad Przyjaciół Harcerstwa, które mogłyby stać się wsparciem organizacyjnym i środowiskowym,

pionierka Martyna Pacuszka – przedstawiła działalność drużyny przy Szkole Podstawowej im. Królowej Jadwigi w Tłuszczu, akcentując potrzeby i oczekiwania młodzieży harcerskiej.

5.Propozycje współpracy Szkół Podstawowych z Towarzystwem Skautowym HORN

1. Podstawy współpracy szkoły i harcerstwa

Porozumienie o współpracy między szkołą a TS HORN – określa zakres obowiązków, wsparcia i wzajemnych oczekiwań.

Lokal na harcówkę – zapewnienie stałego miejsca spotkań drużyny (sala, pracownia, świetlica, nieużywana klasa)

Opiekun z Rady Pedagogicznej – nauczyciel pełniący rolę łącznika między drużyną a szkołą, niekoniecznie sam drużynowy

Kurs drużynowych – przygotowanie młodego, chętnego nauczyciela lub absolwenta do pełnienia funkcji drużynowego

Włączenie harcerstwa w program wychowawczy szkoły – harcerze wspierają cele wychowawcze, a szkoła wspiera ich działania

2. Wkład harcerzy w życie szkoły

a) Uroczystości patriotyczne – wystąpienia z pocztem sztandarowym, składanie kwiatów, warty honorowe, montaż słowno-muzyczny:

3. Korzyści dla szkoły

Promocja szkoły – harcerze w mundurach to najlepsza wizytówka placówki na uroczystościach lokalnych i ogólnopolskich.

Mniej problemów wychowawczych – młodzież harcerska jest bardziej zdyscyplinowana, kreatywna i odpowiedzialna

Wzbogacenie oferty szkoły – harcerstwo to unikalne koło zainteresowań o charakterze wychowawczym i obywatelskim

Integracja środowiska – szkoła staje się centrum działań społecznych, patriotycznych i obywatelskich

Prestiż placówki – media lokalne i władze samorządowe chętnie promują szkoły, w których działa harcerstwo

4. Dodatkowe pomysły i zachęty

Dla dyrektora:

szkoła z drużyną harcerską może posługiwać się tytułem „Harcerska Szkoła”

możliwość nawiązania współpracy z innymi szkołami w Polsce i za granicą

dodatkowe punkty przy konkursach i projektach edukacyjnych

Dla nauczyciela:

możliwość rozwijania własnych pasji (turystyka, sport, historia, teatr, muzyka)

kontakt z ciekawym środowiskiem ludzi aktywnych

satysfakcja osobista z realnych efektów pracy wychowawczej

atrakcyjna alternatywa wobec standardowych zajęć pozalekcyjnych. Dla uczniów i rodziców:

atrakcyjna i bezpieczna forma spędzania wolnego czasu

rozwijanie kompetencji społecznych, przywódczych i obywatelskich

budowanie silnej więzi z-e szkołą, miastem i Ojczyzną

6. Motywowanie nauczycieli – wystąpienie Pełnomocnika Burmistrza Tłuszcza, pani Beaty Dzięcioł

Szczególnie ważnym elementem spotkania było wystąpienie pani Beaty Dzięcioł, skierowane bezpośrednio do dyrektorów obecnych szkół. Podkreśliła ona, że sukces programu „Harcerska Szkoła” zależy od przychylności kadry kierowniczej i nauczycieli. Przedstawiła też konkretne propozycje form motywacji, które zostały podzielone na kilka kategorii:

1. Finansowe:

sfinansowanie kursu drużynowego (ok. 800 zł),

dodatek motywacyjny od dyrektora,

możliwość prowadzenia odpłatnych kół (turystycznych, żeglarskich, sportowych, zajęć świetlicowych).

2. Zawodowe:

wliczenie pracy z drużyną do dorobku przy awansie zawodowym,

szkolenia i warsztaty pedagogiczne,

dorobek publikacyjny (artykuły w prasie lokalnej i branżowej).

3. Prestiż i nagrody:

nagrody dyrektora, burmistrza, kuratora,

odznaczenia państwowe i harcerskie,

publiczne wyróżnienia, dyplomy, listy gratulacyjne.

4. Wsparcie w pracy:

„wyprawka metodyczna” – śpiewniki, gry, scenariusze zajęć,

wsparcie doświadczonych instruktorów TS HORN,

pomoc w pisaniu grantów i zdobywaniu patronatów dla drużyny.

Pani Beata Dzięcioł zaakcentowała, że realne wsparcie dyrektorów i motywowanie nauczycieli to fundament powodzenia całego programu. Podkreśliła też, że harcerstwo może być ogromnym wsparciem wychowawczym dla szkoły, a systemowe docenianie pracy opiekunów drużyn będzie skutecznym narzędziem trwałego rozwoju.

8. Dyskusja i wnioski

Dyskusja i wnioski

Podczas dyskusji dyrektorzy ośmiu szkół podstawowych wyrazili otwartość na współpracę, jednocześnie wskazując na konieczność zapewnienia odpowiednich warunków organizacyjnych i wsparcia nauczycieli, którzy podjęliby się prowadzenia drużyn.

Wnioski z Konferencji „Harcerska Szkoła”

Kadra i opiekunowie

W każdej szkole należy pozyskać nauczycieli do pełnienia funkcji drużynowego lub opiekuna z ramienia Rady Pedagogicznej. Gmina zobowiązuje się do sfinansowania kursu drużynowych dla chętnych nauczycieli lub absolwentów (koszt ok. 800 zł).

Organizacja drużyn

Zaleca się, aby w każdej szkole działały minimum dwie jednostki: drużyna zuchowa i drużyna harcerska. Drużyny powinny być wspierane przez instruktorów Środowiskowego Kręgu Instruktorskiego (ŚKI), zgodnie z bieżącymi potrzebami.

Harcerze w programie wychowawczym szkoły

Należy formalnie włączyć działalność harcerską w program wychowawczy szkoły. Harcerze mają wspierać działania wychowawcze i edukacyjne, a szkoła powinna zapewniać im warunki do rozwoju.

Wkład harcerzy w życie szkoły i środowiska

Uroczystości patriotyczne – obecność pocztu sztandarowego, składanie kwiatów, warty honorowe, montaż słowno-muzyczny podczas ważnych świąt narodowych i lokalnych.

Życie szkolne – pomoc w organizacji imprez, konkursów, festynów i kiermaszy; opieka nad miejscami pamięci; współtworzenie kronik i materiałów promocyjnych szkoły.

Rekreacja i wypoczynek – organizacja obozów, biwaków, rajdów, wycieczek krajoznawczych oraz zajęć sportowych, turystycznych i artystycznych.

Zaplecze organizacyjne

Każda szkoła powinna zabezpieczyć lokal (sala, świetlica, pracownia, nieużywana klasa) przeznaczony na harcówkę. Towarzystwo Skautowe HORN i ŚKI zapewnią wsparcie merytoryczne, metodyczne i organizacyjne dla drużyn.

Docenienie i nagradzanie nauczycieli

Dla utrzymania motywacji i trwałego zaangażowania należy wprowadzić system nagradzania nauczycieli i opiekunów drużyn:

nagrody dyrektora, burmistrza i kuratora

odznaczenia państwowe i harcerskie

publiczne wyróżnienia, dyplomy i listy gratulacyjne

wliczanie pracy harcerskiej do dorobku przy awansie zawodowym

możliwość prowadzenia odpłatnych zajęć pozalekcyjnych

wsparcie w postaci szkoleń i materiałów metodycznych

Terminarz spotkań

do dnia 24.09.25 dyrektorzy szkół zgłaszają stan organizacyjny harcerstwa oraz zapotrzebowania

Dnia 29.09.25 o godz. 14.00 odbędzie się kolejne spotkanie tym razem organizacyjne

Przewodniczący Konferencji: Pełnomocnik Burmistrza Tłuszcza p. Beata Dzięcioł